Το σύστημα στέγασής μας είναι δυσλειτουργικό. Πάνω από 85 εκατομμύρια άτομα στην Ευρωπαϊκή Ένωση επιβαρύνονται υπερβολικά από το κόστος στέγασης. Υπερβολικά μεγάλος ο αριθμός ατόμων ζουν σε χαμηλής ποιότητας ή υποβαθμισμένες κατοικίες. Οι λίστες αναμονής για κοινωνική και οικονομικά προσιτή στέγαση επιμηκύνονται διαρκώς. Η απειλή της ενεργειακής φτώχειας, της έξωσης και της έλλειψης στέγης αιωρείται πάνω από τα κεφάλια εκατομμυρίων πολιτών. Και αυτές οι —ήδη σοβαρές— ανισότητες επιδεινώνονται από τη νόσο COVID-19.

Ήρθε πλέον η ώρα να επιλύσουμε τη στεγαστική κρίση μας. Από την επίλυση αυτή εξαρτάται η κοινή ευημερία της Ένωσής μας. Είναι καιρός να επανεξεταστεί το πολιτικό θεματολόγιο της ΕΕ για να δοθεί στη στέγαση η θέση που της αξίζει.

Το σπίτι είναι κάτι περισσότερο από μια απλή ταχυδρομική διεύθυνση, είναι το περιβάλλον στο οποίο ζούμε, αγαπούμε, χτίζουμε το μέλλον μας και, όλο και συχνότερα, εργαζόμαστε. Αποτελεί κομβικό σημείο για την πρόσβαση στην απασχόληση και σε άλλες ευκαιρίες. Είναι χώρος ανάπαυσης και ανάπαυλας από τις πιέσεις της καθημερινής ζωής. Ένα σπίτι, ένα ποιοτικό και οικονομικά προσιτό σπίτι, θα πρέπει να αποτελεί δικαίωμα κάθε πολίτη μέσω της εφαρμογής ενός μοντέλου στέγασης με οικουμενικό χαρακτήρα. Εάν κατορθώσουμε να επιτύχουμε αυτό το στόχο, θα μπορέσουμε να κάνουμε ένα σημαντικό βήμα προς τη διασφάλιση ίσων ευκαιριών και τη βελτίωση της κοινωνικής συνοχής στην Ένωσή μας.

Η στέγαση πρέπει να αποτελέσει κορυφαία προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όλες οι πολιτικές της πρέπει να συντείνουν στην επίτευξη αξιοπρεπούς και οικονομικά προσιτής στέγασης για όλους. Οι δεσμεύσεις που περιλαμβάνονται στον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων δεν πρέπει να παραμείνουν κενό γράμμα. Οι κοινωνικοί στόχοι, που παρέχουν στους πολίτες μας τη δυνατότητα να συνδημιουργήσουν το περιβάλλον διαβίωσής τους, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής προσιτότητας της στέγασης, πρέπει να αποτελέσουν προτεραιότητα για την υλοποίηση της Ατζέντας του 2030 στην ΕΕ. Οι στεγαστικοί στόχοι πρέπει να έχουν την ίδια νομική ισχύ με τους οικολογικούς στόχους, τη δημοσιονομική εξυγίανση και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.

Οι επενδύσεις σε οικονομικά προσιτή στέγαση θα αποφέρουν καρπούς. Αποτελούν βασικό μέσο καταπολέμησης του κοινωνικού αποκλεισμού και του εδαφικού διαχωρισμού· συμβάλλουν στη δημιουργία χώρων διαβίωσης χωρίς αποκλεισμούς και στην επίτευξη των κλιματικών στόχων (η στέγαση ευθύνεται για το 36% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ)· και έχουν θετική επίδραση αντίκτυπο στην τοπική οικονομία.

Πιστεύουμε σε μια πιο συνεκτική Ευρώπη η οποία θα προστατεύει τους πάντες, διασφαλίζοντας ότι όλοι οι πολίτες ―ιδίως εκείνοι που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες― διαθέτουν έναν αξιοπρεπή χώρο διαβίωσης. Πιστεύουμε ότι μπορούμε να μετριάσουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, σε συνεργασία με τους πολίτες και τις κοινότητές μας, με την οικοδόμηση ενός στεγαστικού τομέα που θα προσφέρει ενεργειακά αποδοτικές κατοικίες. Σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, πιστεύουμε ότι πρέπει να κάνουμε το παν για να προωθήσουμε κοινότητες χωρίς αποκλεισμούς και καινοτόμο συνεργασία στον τομέα της στέγασης.

Ζητούμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της:

• ευρωπαϊκή συμφωνία για τη στέγαση με ένα άρτιο σύστημα παρακολούθησης της στέγασης σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο που θα συμπεριλαμβάνει τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές·
• περισσότερες επενδύσεις σε οικονομικά προσιτή και βιώσιμη στέγαση για την κάλυψη του επενδυτικού κενού ύψους 600 δισεκατομμυρίων ευρώ κατά την τελευταία δεκαετία, την κατασκευή νέων κατοικιών, τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα χάρη σε ανακαινίσεις και τη δημιουργία βιώσιμων συνοικιών μαζί με τους πολίτες μας·
• σαφή δέσμευση με στόχο κάθε δημόσια επένδυση στον τομέα της στέγασης να συμβάλλει σε μια πιο δίκαιη στεγαστική αγορά, μέσω της σύνδεσης των επενδύσεων με δεσμευτικούς όρους, όπως η ασφάλεια της ιδιοκτησίας και η οικονομική προσιτότητα·
• άρση των μέτρων λιτότητας ώστε να επιτραπεί στις εθνικές, τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές να απελευθερώνουν επενδύσεις στον τομέα της στέγασης, με μέλημα τη βελτίωση της παροχής επαρκούς και οικονομικά προσιτής κοινωνικής στέγασης για όλους (το κατώτατο όριο αναφοράς για το ποσοστό επιβάρυνσης του κόστους στέγασης δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 25% του διαθέσιμου εισοδήματος ενός νοικοκυριού)·
• αλλαγή των κανόνων της ΕΕ που διέπουν τις κρατικές ενισχύσεις, την τήρηση λογαριασμών και τον λογιστικό έλεγχο και συμπερίληψη της στέγασης στον κατάλογο των υπηρεσιών γενικού οικονομικού συμφέροντος, προκειμένου να καταστεί δυνατή η χάραξη συνεκτικών στεγαστικών πολιτικών·
• ευρωπαϊκό πλαίσιο για τη ρύθμιση των αρνητικών επιπτώσεων των ψηφιακών πλατφορμών στις στεγαστικές αγορές·
• ευρωπαϊκή δέσμευση για την πάταξη της κερδοσκοπίας και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες στη στεγαστική αγορά με την καθιέρωση μητρώου διαφάνειας και τη θέσπιση συστημάτων ελέγχου των τιμών μίσθωσης σε τοπικό επίπεδο, σε συνδυασμό με τη ρύθμιση της αγοράς ακινήτων·
• συμπερίληψη της οικονομικής προσιτότητας της στέγασης τόσο στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο όσο και στα εθνικά προγράμματα μεταρρυθμίσεων· και
• τήρηση των συστάσεων της εταιρικής σχέσης για τη στέγαση στο πλαίσιο του αστικού θεματολογίου της ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών στεγαστικών πολιτικών της ΕΕ.

Υπογράφοντες:

Christophe Rouillon, πρόεδρος της ομάδας PES στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών και δήμαρχος Coulaines, Γαλλία

Iratxe García Pérez, πρόεδρος της ομάδας S&D στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Sergei Stanichev, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος

Estrella Durá Ferrandis, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Agnes Jongerius, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (προς επιβεβαίωση)

Manuel Pizarro, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (προς επιβεβαίωση)

Maria Joao Rodrigues, πρόεδρος του Ιδρύματος Ευρωπαϊκών Προοδευτικών Σπουδών (FEPS) (προς επιβεβαίωση)

Lásló Andor, γενικός γραμματέας του Ιδρύματος Ευρωπαϊκών Προοδευτικών Σπουδών (FEPS)

(προς επιβεβαίωση)